O SZKOLE - Program wychowawczo - profilaktyczny

Program wychowawczo - profilaktyczny

szkolny_program_wychowawczo-profilaktyczny_2022-2027.docx

SZKOLNY PROGRAM

WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY

ZESPOŁU SZKÓŁ SPECJALNYCH

W OSTROWCU ŚW.

ul.Iłżecka 33

na lata 2017 - 2022

I.WPROWADZENIE

Wychowanie to proces wspomagania człowieka w rozwoju, ukierunkowany na osiągnięcie pełni dojrzałości fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.

Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczenie i likwidowanie czynników blokujących i zaburzających zdrowe życie.

Profilaktyka winna wspomagać proces wychowania. Oba procesy powinny się wzajemnie przenikać, jako wsparcie rozwoju a także wzmocnienie potencjału rozwojowego uczniów.

Celem programu Wychowawczo – Profilaktycznego jest podjęcie spójnych oddziaływań ukierunkowanych na wspieranie ucznia w dążeniu, na miarę jego indywidualnych możliwości, do wszechstronnego rozwoju oraz zapobieganiu zrachowaniom problemowym.

Program ten obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym oraz wychowawczym. Program wychowawczo –profilaktyczny jest zgodny z obowiązującymi aktami prawnymi. Skorelowany z pozostałymi programami nauczania obowiązującymi w szkole.

Program przeznaczony jest do realizacji przez wychowawców klas we współpracy z nauczycielami wszystkich przedmiotów, psychologiem, pielęgniarką szkolną i pozostałymi pracownikami szkoły, w zależności od stanu zasobów, potrzeb klasy oraz przy współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym.

II.ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Położono nacisk na dostosowanie treści i działań profilaktycznych i wychowawczych do potrzeb rozwojowych uczniów, przygotowanych w oparciu o diagnozę potrzeb i problemów występujących w danej społeczności szkolnej, skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców.
Podkreślono rolę rodziców – w opracowaniu i realizacji przez szkołę programu wychowawczo-profilaktycznego, ważna jest stała bezpośrednia współpraca z rodzicami oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w edukacyjną, wychowawczą i opiekuńczą działalność szkoły.
W podstawie programowej kształcenia ogólnego określono zadania wychowawczo-profilaktyczne szkoły realizowane na zajęciach na każdym etapie edukacyjnym w poszczególnych typach szkół.
Wzmocniono wychowawczą rolę szkoły poprzez podejmowanie działań związanych z poznawaniem przez uczniów miejsc ważnych dla pamięci narodowej oraz obchodami najważniejszych świąt narodowych i kultywowaniem symboli państwowych.
Wzmocniono potrzebę kształtowania u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym.
Podkreślono wagę relacji nauczyciela z uczniami. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów.
Zaznaczono, że zadaniem szkoły jest kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów, w tym wyrabianie nawyków higienicznych, uczenie zachowań bezpiecznych dla zdrowia własnego i innych osób, ponadto ugruntowanie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania się oraz uświadomienie korzyści płynących z aktywności fizycznej i wdrażania profilaktyki.
Zwrócono uwagę na utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i placówkach. Upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o bezpieczeństwie oraz kształtowanie właściwych postaw wobec zagrożeń i sytuacji nadzwyczajnych – w tym związanych z korzystaniem z technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Zakładamy, że w wyniku systematycznego, skorelowanego i spójnego oddziaływania wychowawczo-profilaktycznego uda się nam przygotować uczniów do osiągnięcia maksymalnie dostępnej im niezależność życiowej, w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, zaradności w życiu codziennym, odpowiednio do swojego poziomu sprawności i umiejętności. Ponadto, rozwinąć u uczniów umiejętności społeczne i emocjonalne, umożliwiające prawidłowe funkcjonowanie w relacjach interpersonalnych i grupowych. Tak, aby mieli poczucie wartości własnej, a jednocześnie byli wrażliwi na krzywdę innych, aby nie stosowali przemocy słownej, fizycznej i psychicznej, prezentowali zachowania akceptowane społecznie oraz gotowość do uczestnictwa w kulturze. Kształtowali postawy obywatelskie, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych ludzi, kultur i tradycji. Ważne jest też, aby uczniowie przestrzegali zasad zdrowego stylu życia, nie ulegali nałogom, potrafili bezpiecznie reagować wobec zagrożeń. Rozwijali świadomość ekologiczną, wrażliwość na piękno świata przyrody, zainteresowania i motywację do doskonalenia różnorodnych umiejętności, zainteresowań i pasji.

III.OBOWIĄZUJĄCE AKTY PRAWNE

Ustawa o systemie oświaty z dnia 7.09.1991 r. (Dz. U. z 2004r. nr 256, poz. 2572 z późn. zmianami) - art.54 ust.2 pkt 1.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59).
Karta Nauczyciela.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art. 48 ust. 1, art. 54 ust. 3 - 4, art. 70 ust. 1.
Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526, z późn. zm., art. 33 ).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. (Dz. U. z2001r., Nr 61 poz. 624 i Dz. U. z 2002r. Nr 10, poz. 96 oraz Dz. U. z 2003r. Nr 146,poz. 1416, z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczególnych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r., w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2017 r., poz.356).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U., poz. 1113).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
Koncepcja Pracy Szkoły oraz Statut Szkoły.
Szkolny Zestaw Programów Nauczania.

IV.NAJWAŻNIEJSZE CELE WYCHOWANIA I PROFILAKTYKI

Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, przynależności do społeczności szkolnej, lokalnej i regionalnej, świadomości swoich praw i obowiązków. Zaznajamianie z zagrożeniami bezpieczeństwa i zdrowia oraz uczenie prawidłowej reakcji na te zagrożenia.
Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania, efektywnej współpracy, komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi. Wdrażanie do życia w społeczności szkolnej i w grupie rówieśniczej. Kształtowanie postaw prorodzinnych, respektowanie norm społecznych i wychowanie do wartości.
Wspieranie rozwoju intelektualnego, przygotowanie do odbioru dóbr kultury i sztuki, szanowanie dorobku narodowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości europejskie. Zapobieganie zachowaniom agresywnym.
Kształtowanie właściwych nawyków higienicznych i zdrowotnych, umiejętności dokonywania wyboru zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi, propagowanie ekologicznego stylu życia. Motywowanie do zdrowego stylu życia, aktywnego spędzania czasu wolnego.
Wspomaganie, w miarę posiadanych zasobów, wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, z uwzględnieniem jego indywidualnej sytuacji. Zapewnienie mu bezpieczeństwa fizycznego, psychicznego i emocjonalnego. Wspieranie ucznia w procesie nabywania wiedzy, sprawności, postaw i nawyków, które zapewniają mu przygotowanie do racjonalnego i godnego życia.

MISJA ZESPOŁU SZKÓŁ SPECJALNYCH

Nadrzędnym celem Zespołu Szkół Specjalnych jest dążenie do wzbogacania wychowanków w takie umiejętności, sprawności i nawyki, by każdy z nich na miarę swoich możliwości umiał samodzielnie funkcjonować w społeczeństwie.

Dzięki ścisłej współpracy kadry nauczycieli i opiekunów, wsparciu osoby dyrektora w sprawnym organizowaniu pracy szkoły, placówka zapewnia wychowankom optymalne warunki do nauki i rozwojuSzkoła proponuje uczniom bogatą i atrakcyjną ofertę zajęć edukacyjnych i pozalekcyjnych oraz wielospecjalistyczną pomoc w osobie psychologa, logopedy, terapeutów. Metody pracy dostosowane są do indywidualnych możliwości i predyspozycji ucznia bazując na osiąganych przez niego sukcesach; udoskonalając mocne strony ucznia i wyrównując braki w innych dziedzinach. Wspólnie z rodzicami i instytucjami współdziałającymi dąży do wychowania człowieka, który jest w stanie odróżnić dobro od zła, potrafi zadbać o zdrowie swoje i innych. Zapewnia uczniom i wszystkim osobom zaangażowanym w życie szkoły poczucie bezpieczeństwa i celowości naszych działań.

V.SYLWETKA ABSOLWENTA SZKOŁY

Absolwent :

Potrafi porozumieć się z otoczeniem na miarę swoich możliwości psychofizycznych.
Posiada maksymalnie dostępną mu niezależność życiową w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych.
Jest zaradny w życiu codziennym, odpowiednio do swojego poziomu sprawności i umiejętności, ma poczucie własnej wartości.

Potrafi rozpoznawać sytuacje niebezpieczne i ryzykowne oraz właściwie - bezpiecznie reagować wobec zagrożeń.
Rozumie zasadność przestrzegania zdrowego i higienicznego stylu życia oraz prezentuje właściwą postawę prozdrowotną.
Posiada umiejętności organizacji pracy, czasu wolnego, wypoczynku i kultury życia codziennego.
Zna swoje prawa i obowiązki.
Dostrzega różnice między ludźmi i akceptuje je.
Szanuje pracę własną i innych.
Potrafi pracować w zespole.
Uczestniczy w różnych formach życia społecznego, zna i przestrzega normy współżycia, zachowując prawo do swojej odrębności.
Szanuje godność własną i drugiego człowieka.
Zna wartości rodziny i swoje w niej miejsce, ma poczucie przynależności do rodziny, środowiska lokalnego i państwa. Kultywuje święta rodzinne, tradycje szkolne, narodowe. Na miarę możliwości czuje się odpowiedzialny za swoje funkcjonowanie w rodzinie, szkole.
Radzi sobie z emocjami i jest odpowiedzialny za swoje czyny.
Jest wrażliwy na piękno i zatroskany o ochronę przyrody.

VI. UCZESTNICY PROGRAMU WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY

Program Wychowawczo – Profilaktyczny szkoły zawiera działania angażujące zarówno uczniów, nauczycieli, jak i specjalistów wspierających rozwój uczniów, współpracujących z wychowawcami klas oraz w zależności od potrzeb z pozostałymi pracownikami szkoły, rodzicami i środowiskiem lokalnym oraz przy udziale rodziców.

Współodpowiedzialni za wszechstronny rozwój osobowości ucznia są wszyscy uczestnicy programu:

Rodzice:

mają prawo do wychowania zgodnie z własnymi przekonaniami religijnymi i moralnymi, jeśli nie są one w sprzeczności z prawami dziecka;
znają i akceptują program wychowawczo - profilaktyczny proponowany przez szkołę;
wspierają dziecko we wszystkich jego poczynaniach i zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa;
wspierają wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach, służą wiedzą, doświadczeniem i pomocą;
aktywnie uczestniczą w życiu szkoły;
dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci.

Wychowawcy klas:

dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie;
wspierają rozwój uczniów i usamodzielnianie się;
prowadzą dokumentację nauczania;
opracowują i realizują Program Wychowawczo - Profilaktyczny;
koordynują pracę wychowawczo - profilaktyczną w zespole klasowym;
dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia;
podejmują działania w przypadkach przemocy wobec niego, zaniedbań opiekuńczych, ujawnionych nałogów;
informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologiczno -pedagogicznej;
integrują i kierują zespołem klasowym;
wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków, oceniają zachowania uczniów;
nadzorują realizację obowiązku szkolnego;
promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów;
współdziałają z nauczycielami i specjalistami pracującymi z uczniem;
współpracują z rodzicami; włączają rodziców w sprawy programowe i organizacyjne klasy;
współpracują z dyrekcją szkoły, psychologiem i pielęgniarką;
współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, policją, poradnią psychologiczno -pedagogiczną, sądami rodzinnymi;

Nauczyciele:

oddziałują wychowawczo na uczniów niezależnie od przypisanych im funkcji dydaktycznych;
odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, podczas wyjść i wyjazdów szkolnych;
wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania;
kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu;
reagują na przejawy nietolerancji, dyskryminacji i innych negatywnych zachowań;
dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażując w życie klasy wszystkich uczniów;
wspólnie z psychologiem zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów;
współtworzą atmosferę życzliwości i zrozumienia, budzą szacunek swoją wiedzą, kompetencją i postawą;
proponują uczniom pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i poza nią;
realizują w toku pracy wychowawczej treści i cele programu wychowawczo – profilaktycznego szkoły.

Uczniowie:

przestrzegają zasad obowiązujących w szkole;
uczestniczą w imprezach i akcjach szkolnych;
znają i przestrzegają norm zachowania obowiązujących członków społeczności szkolnej;
akceptują innych uczniów i szanują ich prawa;
współtworzą społeczność szkolną;
prowadzą zdrowy tryb życia i dbają o swoje środowisko;
mają szacunek do kultury, języka i tradycji narodowej;

Psycholog szkolny:

prowadzi badania i działania diagnostyczne uczniów;
diagnozuje sytuacje wychowawcze w szkole w celu rozwiązywania problemów wychowawczych oraz wspierania rozwoju uczniów;
udziela pomocy psychologicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb;
podejmuje działania z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci;
inicjuje i prowadzi działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych;
pomaga rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości uczniów;
wspiera nauczycieli i innych specjalistów w udzielaniu pomocy pedagogicznej.

VII.ZADANIA WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNE I FORMY REALIZACJI

KSZTAŁTOWANIE POZYTYWNYCH POSTAW SPOŁECZNYCH I PROMOWANIE BEZPIECZNYCH ZACHOWAŃ

L.p.	Zadania szkoły	Cele	Formy i sposób realizacji
I.	Przygotowanie uczniów do świadomego, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym na miarę możliwości	Budowanie tożsamości ucznia, rozwijanie autonomii i poczucia godności, wdrażanie do funkcjonowania społecznego oraz do rozumienia i przestrzegania norm społecznych, wyposażenie w umiejętności i wiadomości, pozwalające na korzystanie – na miarę indywidualnych możliwości – z jego wolności i praw człowieka, oraz postrzeganie siebie jako osoby niezależnej. Umożliwienie porozumiewania się z otoczeniem w najpełniejszy sposób, werbalnie lub pozawerbalnie. Wyposażenie w umiejętności niezbędne w życiu codziennym, adekwatnie do indywidualnych możliwości. Przystosowanie uczniów do życia w integracji ze społeczeństwem. Kształtowanie kompetencji społecznych, tworzenie sytuacji wychowawczych umożliwiających doświadczanie relacji społecznych, przygotowanie do pełnienia różnych ról społecznych, wzmacnianie pozytywnych przeżyć związanych z pełnionymi rolami. Ćwiczenie umiejętności podporządkowania się wymogom życia społecznego. Budowanie rzeczywisty obraz samego siebie u ucznia w oparciu o pozytywne poczucie własnej wartości oraz umiejętność dostrzegania swoich mocnych i słabych stron. Rozwijanie umiejętności społecznych i emocjonalnych umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie w relacjach interpersonalnych i grupowych. Organizowanie sytuacji umożliwiających uczniom uczestniczenie na miarę możliwości w życiu klasy, szkoły, społeczności lokalnej. Poznanie i respektowanie praw i obowiązków ucznia. Poznanie i respektowanie praw i obowiązków człowieka. Rozwijanie zainteresowań uczniów, rozbudzanie pasji. Udział uczniów w konkursach, zawodach sportowych i innych formach prezentacji własnych umiejętności. Kształtowanie umiejętności korzystania z technologii informacyjnej i komunikacyjnej. Uczestnictwo w organizacji uroczystości szkolnych, imprez itp. Udział uczniów w akcjach organizowanych przez szkołę. Organizowanie czasu wolnego.	Zapraszanie do szkoły i spotkania z ciekawymi ludźmi. Udział w lekcjach muzealnych, w konkursach, zawodach sportowych. Prezentacja wyników konkursów na gazetkach szkolnych. Udział w imprezach integracyjnych, uroczystościach, wycieczkach itp.
II.	Dążenie do uzyskania możliwie wysokiego poziomu kultury osobistej	Uczenie się zachowań zgodnych z ogólnie przyjętymi normami życia społecznego; Używanie form grzecznościowych i uprzejme zachowanie się w stosunku do innych. Wdrażanie do zgodnego współdziałania w zabawach i w czasie zajęć. Nabywanie zwyczaju kolejnego wypowiadania się podczas rozmów w zespole. Kulturalne zwracanie się do siebie. Wyrabianie umiejętności właściwego zachowania się w miejscach publicznych (na podwórku, w parku, w sklepie, w drodze do szkoły i domu, w środkach komunikacji). Wyrabianie umiejętności (nawyku) kulturalnego spożywania posiłków i właściwego zachowania się podczas jedzenia. Uczenie poszanowania wytworów pracy własnej i innych osób. Wzmacnianie pozytywnych postaw. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za własne słowa i czyny. Praca na rzecz innej osoby, klasy, szkoły. Promowanie uczniów za pracę na rzecz klasy, szkoły, środowiska. Nabywanie umiejętności rozwiązywania konfliktów w sposób ogólnie akceptowany. Nauczanie współżycia i współdziałania z kolegami – kształtowanie uczuć sympatii, przywiązania, życzliwości.	Zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne, akademie. Udział w akcjach charytatywnych, wolontariacie, rekolekcjach. Pogadanki i spotkania z ciekawymi ludźmi
III.	Integracja działań wychowawczo -profilaktycznych szkoły i rodziców	Zapoznanie rodziców z programem wychowawczo – profilaktycznym i innymi aktami prawnymi obowiązującymi w szkole. Informowanie rodziców o postępach w rozwoju psychofizycznym dzieci, o sposobach nagradzania i formach pracy oraz o problemach placówki. Uwzględnienie na zebraniach z rodzicami tematów z zakresu wychowania i profilaktyki. Wspierania rodziców w podejmowaniu czynności zapewniających bezpieczeństwo dzieci. Badanie opinii rodziców odnośnie skuteczności realizowanych zadań edukacyjnych i wychowawczych; Włączenie rodziców do prac na rzecz szkoły: udział w uroczystościach i imprezach szkolnych, klasowych; współpraca w planowaniu działań wychowawczych oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów dziecka; udział w drobnych remontach. Przekazanie rodzicom informacji na temat praw i obowiązków ucznia. Przekazywanie rodzicom informacji na temat metod oddziaływań wychowawczych. Uaktywnienie rodziców w procesie rewalidacyjnym w środowisku domowym. Uczestnictwo rodziców w lekcjach otwartych. Organizowanie imprez dla rodziców i z udziałem rodziców. Wyróżnianie rodziców za wkład pracy na rzecz uczniów i szkoły.	Spotkania wychowawców klas z rodzicami, konsultacje dotyczące ich oczekiwań odnośnie pracy wychowawczej Działania pracowników szkoły mające na celu bezpieczeństwo uczniów: opracowywanie procedur i reagowanie w sytuacjach trudnych. Prelekcje specjalistów. Angażowanie rodziców do uczestnictwa i współorganizowania uroczystości i wyjazdów klasowych, szkolnych. Wręczenie rodzicom podziękowań za pracę.

KSZTAŁTOWANIE WIĘZI Z KRAJEM OJCZYSTYM, POSZANOWANIE DLA DZIEDZICTWA NARODOWEGO

L.p.	Zadania szkoły	Cele	Formy i sposoby realizacji
I.	Rozbudzanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, regionu, narodu. Przybliżanie tradycji i obyczajów lokalnych i narodowych.	Rozumienie przynależności do kraju, regionu, narodu; Poznanie barw i symboli narodowych; wywieszanie symboli narodowych w czasie świąt narodowych. Znajomość symboli narodowych , słów i melodii hymnu państwowego. Zachowanie odpowiedniej postawy wobec symboli narodowych i hymnu. Dbanie o odpowiedni strój w czasie świąt szkolnych, akademii. Poznawanie organów władzy państwowej. Poznawanie ważnych urzędów i instytucji. Udział w uroczystościach klasowych i szkolnych oraz świętach narodowych, religijnych, okolicznościowych. Obserwowanie i udział w ważnych wydarzeniach w kraju. Poznawanie polskiej kultury i historii zgodnie z indywidualnymi możliwościami. Poznawanie ważnych, ciekawych miejsc regionu i Polski. Poznawanienie wybranych legend. Poznawanie ważnych dokumentów prawnych – Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych. Organizowanie wyjść do miejsc pamięci narodowej, pamięć o poległych. Kulturalne zachowanie się w miejscach Pamięci Narodowej, w czasie uroczystości szkolnych, w kościele i na cmentarzu.	Zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne Uroczystości szkolne i klasowe Wycieczki i wyjścia. Media. Realizacja „ Programu Integracji Społecznej uczniów ZSS i młodzieży z III LO im. Wł. Broniewskiego w Ostrowcu Św”.
II.	Kształtowanie poczucia przynależności do rodziny, grupy rówieśniczej.	Poznanie historii i tradycji własnej rodziny. Kształtowanie szacunku i poczucia dumy z własnej rodziny, jej korzeni. Poznanie wartości rodziny i przynależność do niej. Wypełnianie obowiązku uczęszczania do szkoły. Poczucie przynależności do klasy. Pomoc innym.	Zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne, uroczystości szkolne i klasowe.
III.	Wprowadzenie w życie kulturalne szkoły, wspólnoty lokalnej.	Zdobywanie wiedzy o własnej miejscowości, regionie, kraju. Wdrażanie do aktywnego uczestnictwa w życiu wspólnoty lokalnej, imprezach regionalnych. Organizowanie imprez na rzecz szkoły i środowiska. Wdrażanie uczniów do roli odbiorców kultury poprzez uczestnictwo w seansach filmowych, teatralnych, w lekcjach muzealnych, wystawach, koncertach itp.	Wycieczki lokalne, wystawki, gazetki, zajęcia dydaktyczne. Organizacja imprez, uroczystości szkolnych, uczestnictwo uczniów i ich rodzin.

WYCHOWANIE PROZDROWOTNE

L.p.	Zadania szkoły	Cele	Formy i sposoby realizacji
I.	Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu	Wyrabianie nawyku dbania o higienę osobistą: uczenie się oceniania stanu czystości ciała, stosowanie zabiegów higienicznych: mycie, wycieranie, pielęgnacja rąk, twarzy, całego ciała, dbałość o włosy, uczenie się dbania o higienę jamy ustnej, dbanie o higienę intymną( ze szczególnym uwzględnieniem higieny podczas okresu dojrzewania), korzystanie z przyborów toaletowych i kosmetyków, dokonywanie zakupów przyborów toaletowych i kosmetyków, opanowanie nawyków higienicznych(toaleta, mycie rąk), przestrzegania zasad intymności podczas czynności higienicznych, dbanie o czystość w toalecie i łazience, ocenianie czystości odzieży, uczenie się dbania o czystość odzieży. Wpajanie zdrowego stylu życia: uczenie się dbałości o zdrowie- różnicowanie pojęć: „ człowiek zdrowy”, „człowiek chory”, uczenie się przestrzegania zasad higieny- mycie rąk, mycie owoców i warzyw, korzystanie z czystych naczyń itd., uczenie dobierania produktów spożywczych do poszczególnych posiłków, poznawanie i przestrzeganie zasad zdrowego trybu życia, uczenie się dbałości o odpowiednią pozycję podczas pracy oraz dobre oświetlenie, rozumienie znaczenia snu oraz odpoczynku, poznawanie pracy lekarzy różnych specjalności i pielęgniarek, rozumienie konieczności przeprowadzania badań profilaktycznych, dostarczanie informacji o tym co sprzyja, a co zagraża zdrowiu, uczenie się dobierania odzieży stosownie do pogody, sytuacji, okoliczności, pory dnia, wieku, uczenie radzenia sobie z napięciem emocjonalnym, wygaszanie agresji i negatywnych nawyków.	Lekcje przedmiotowe, pogadanki, wyjścia do sklepu, zajęcia praktyczne Zajęcia tematyczne, pogadanki, spotkania z lekarzami różnych specjalizacji, pielęgniarką szkolną, zajęcia praktyczne, spotkania tematyczne
II.	Uprawianie przez uczniów różnych dyscyplin sportu; udział w zawodach sportowych, turystyce i krajoznawstwie	Kształtowanie sprawności fizycznej, odporności. Rozumienie związku aktywności fizycznej ze zdrowiem. Wpajanie nawyku rozwijania własnych predyspozycji w zakresie dyscyplin sportu. Kształtowanie postawy świadomego uczestniczenia w różnych imprezach sportowo- rekreacyjnych i masowych zawodach. Wdrażanie do współdziałania w zespole, respektowania przepisów i zasad sportowych	Lekcje wychowania fizycznego, zajęcia pozalekcyjne, wycieczki, udział w zawodach i imprezach sportowo- rekreacyjnych
III.	Przygotowanie uczniów do wyboru formy spędzania czasu wolnego i aktywnego w niej udziału	Umiejętne zagospodarowanie czasu wolnego: wdrażanie do zabawy z udziałem innych osób, uczenie się co można robić w swoim wolnym czasie, uczenie się dokonywania wyboru sposobu spędzania czasu wolnego uczenie się dokonywania wyboru, z kim chce się spędzić czas wolny.	Pogadanki, organizacja czynnego wypoczynku w czasie wolnym, koła zainteresowań.
IV.	Tworzenie warunków niezbędnych do zapewnienia uczniom poczucia bezpieczeństwa	Uczenie się dostrzegania czynników i sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu. Uczenie się i doskonalenie umiejętności zachowania się w sytuacjach trudnych i niebezpiecznych. Poznanie odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ludzi( Straż Pożarna, Policja, Wojsko Polskie, Straż Miejska). Poznanie i korzystanie z ważnych numerów alarmowych. Wdrażanie do rozumienia i unikania zagrożeń. Uczenie się zachowania bliskości i dystansu w relacjach z innymi ludźmi. Uczenie się prawidłowego zachowania się w środkach komunikacji. Poznanie nietypowych i nagłych sytuacji, które mogą się zdarzyć w domu, szkole, na ulicy, w innych miejscach. Wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas posługiwania się różnymi urządzeniami w domu i w szkole. Zachowanie zasad bezpiecznego poruszania się po drogach i ulicach ze szczególnym zwróceniem uwagi na bezpieczną drogę do i ze szkoły, uczenie się rozpoznawania i rozumienia znaków drogowych, symboli, oznaczeń w różnych miejscach.	Zajęcia tematyczne, spotkania z przedstawicielami Straży Pożarnej, Policji, Straży Miejskiej, Wojska Polskiego, pogadanki, zajęcia praktyczne.
V.	Uzależnienia rozpoznawanie ich i zapobieganie	Uczenie się dostrzegania zagrożenia ze strony innych osób, używania alkoholu, środków odurzających. Uświadomienie szkodliwego wpływu na organizm substancji psychoaktywnych, nikotyny, alkoholu.	Pogadanki z psychologiem, specjalistami do spraw uzależnień. Zajęcia tematyczne.

WYCHOWANIE EKOLOGICZNE

L.p.

Zadania szkoły

Cele

Formy i sposoby realizacji

Stworzenie warunków do podejmowania praktycznych działań na rzecz ochrony środowiska

Przybliżenie uczniom problematyki konieczności ochrony środowiska naturalnego.
Ukazanie wpływu codziennych czynności i zachowań na stan środowiska naturalnego.
Uwrażliwienie na związek degradacji środowiska ze zdrowiem człowieka.
Wskazanie na sposoby dbania o przyrodę ożywioną i nieożywioną.

Udział w akcjach np.: Sprzątanie Świata, zbiórka surowców wtórnych, porządkowanie terenu przyszkolnego.

Praca koła ekologicznego.

Organizowanie zajęć w terenie, apelu z okazji Dnia Ziemi, konkursów i wystaw ekologicznych.

Pogadanki tematyczne i spotkania z zaproszonym gośćmi

PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ

L.p.	Zadania szkoły	Cele	Formy i sposoby realizacji
I.	Zwiększenie poziomu bezpieczeństwa ucznia w szkole , domu, środowisku lokalnym.	Doskonalenie warunków bezpiecznego funkcjonowania ucznia w szkole: bezpieczne poruszanie się na terenie szkoły, bezpieczne korzystanie z urządzeń elektrycznych, bezpieczne posługiwanie się prostymi narzędziami, bezpieczne zachowanie się podczas zajęć ruchowych, dostrzeganie czynników zagrażających zdrowiu i życiu. Doskonalenie warunków bezpiecznego funkcjonowania ucznia w domu: bezpieczne korzystanie z urządzeń znajdujących się w domu, przestrzeganie zakazu samodzielnego zażywania leków i innych środków medycznych, przestrzeganie zakazu używania środków chemicznych, zapałek, właściwe zachowanie się w kontaktach z nieznajomymi pukającymi do drzwi, odpowiednie reagowanie na sytuacje nietypowe (np. skaleczenie, pożar itp.). Doskonalenie bezpiecznego poruszania się po różnych drogach: znajomość niektórych znaków drogowych, właściwe, bezpieczne zachowanie się w środkach transportu. Doskonalenie bezpiecznego funkcjonowania w środowisku społeczno-przyrodniczym: dostrzeganie i unikanie czynników zagrażających zdrowiu i życiu, właściwe zachowanie w kontaktach ze zwierzętami, dbanie o bezpieczeństwo swoje i innych, dostrzeganie zagrożeń ze środowiska naturalnego, np. nagła zmiana pogody, huragan, ulewne deszcze, burza, susza oraz ich następstwa: powódź, pożar, piorun; nauka odpowiedniego sposobu zachowania się ucznia w takich sytuacjach. Zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz odpoczynku między lekcjami. Ochrona uczniów przed skutkami niepożądanych działań ludzi z zewnątrz. Eliminowanie zagrożeń pożarowych. Dbanie o mienie społeczne.	Zajęcia edukacyjne. Akademie. Pogadanki. Zajęcia pozalekcyjne. Zajęcia warsztatowe i profilaktyczne. Próbna ewakuacja.
II.	Kształtowanie umiejętności samodzielnego, codziennego dbania o własne bezpieczeństwo.	Zapoznawanie z przepisami BHP, drogami ewakuacyjnymi w szkole, poznawanie odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ludzi (Straż Pożarna, Policja, Wojsko Polskie, Straż Miejska, pracownicy ochrony). Poznawanie i korzystanie z ważnych numerów alarmowych. Zapoznawanie i systematyczne przypominanie zasad bezpiecznego poruszania się po drogach, podróżowania, nawiązywania znajomości. Zapoznawanie z zasadami bezpiecznego korzystania z Internetu i urządzeń elektronicznych (telefonów komórkowych, komputerów, itp.). Zapoznawania uczniów z prawami człowieka i zasadą, że niepełnosprawność intelektualna, nie może być przyczyną dyskryminacji. Posługiwanie się identyfikatorem lub opaską identyfikacyjną w życiu codziennym.	Pogadanki. Przeglądy BHP. Zajęcia edukacyjne i praktyczne. Organizowanie Dnia Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną
III.	Doskonalenie umiejętności rozpoznawania zagrożeń i właściwego zachowania się w sytuacjach niebezpiecznych.	Minimalizowanie zagrożeń związanych z drogą „do i ze” szkoły. Kształtowanie gotowości i umiejętności udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. Uświadamianie zagrożeń związanych z życiem towarzyskim, aktywnością w okresach wolnych od nauki. Uświadamianie zagrożeń związanych z korzystaniem z Internetu, mediów, prasy.	Pogadanki, prezentacje multimedialne, spotkania z policjantem. Zajęcia z pielęgniarką szkolną .
IV.	Eliminowanie agresji z życia szkoły.	Doskonalenie umiejętności rozpoznawania i nazywania zachowań agresywnych. Kształtowanie postaw prawidłowego zachowania w sytuacjach konfliktowych i problemowych. Monitorowanie zjawiska agresji w szkole.	Zajęcia edukacyjne, pogadanki, spotkania z policjantem, psychologiem.
V.	Wspieranie nabywania umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ryzykownych i konfliktowych.	Eliminowanie zagrożeń związanych z zachowaniami ryzykownymi uczniów. Propagowanie wiedzy podnoszącej efektywność działań profilaktycznych. Uświadomienie uczniom prawa do nietykalności cielesnej. Umiejętność mówienia o swoich relacjach z innymi. Uświadamianie uczniom ich ograniczeń, wynikających z niepełnosprawności, które mogą napotkać w życiu. Umiejętności radzenia sobie z lękiem, niepokojem i stresem oraz rozwiązywania sytuacji konfliktowych, uczenie się radzenia sobie z problemem chorób i śmierci bliskich osób, przeżywanie żałoby. Uczenie się dostrzegania czynników i sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu (w tym także zagrożenia ze strony innych osób, używania alkoholu, środków odurzających, dopalaczy, papierosów).	Rozmowy, pogadanki. Aktywne uczestniczenie w lokalnych i krajowych akcjach edukacyjnych. Współpraca z osobami i instytucjami zajmującymi się problematyką uzależnień.
VI.	Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym- wspieranie uczniów mających trudności w przystosowaniu się w grupie.	Diagnozowanie uczniów. Dostosowanie wymagań do indywidualnych możliwości uczniów. Tworzenie zespołów pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Budowanie motywacji do nauki, wzmocnienia pozytywne. Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień uczniów. Wdrażanie do aktywnych form spędzania wolnego czasu.	Zespoły pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Zajęcia rewalidacyjne, pozalekcyjne.
VII.	Pedagogizacja rodziców i nauczycieli.	Przekazywanie rodzicom informacji o dziecku, udzielanie wskazówek do pracy w domu z dzieckiem. Wypracowanie optymalnego współdziałania z rodzinami uczniów w celu zwiększenia efektywności podejmowanych przez szkołę działań. Podniesienie kompetencji wychowawczych rodziców, opiekunów w zakresie problematyki zażywania substancji psychoaktywnych, dopalaczy, narkotyków, papierosów, alkoholu.	Zajęcia otwarte. Imprezy szkolne, klasowe. Indywidualne rozmowy z rodzicem. Konsultacje z psychologiem. Współpraca z osobami i instytucjami zajmującymi się problematyką uzależnień.
VIII.	Opieka zdrowotna.	Korzystanie z opieki pielęgniarki szkolnej. Troska o higienę osobistą uczniów.	Pogadanka. Przegląd czystości.
IX.	Badania, diagnoza i analiza zagrożeń profilaktyki w szkole.	Opracowanie i przeprowadzenie badań ankietowych wśród uczniów, rodziców i nauczycieli.	Kwestionariusze ankiet.
X.	Współpraca z instytucjami i stowarzyszeniami.	Współpraca z Powiatową Strażą Pożarną w Ostrowcu Św. Współpraca ze Strażą Miejską w Ostrowcu Św. Współpraca z PPP w Ostrowcu Św. Współpraca z Komendą Powiatową Policji. Współpraca ze Stowarzyszeniem Świętokrzyski Bank Żywności. Współpraca z Sądem Rodzinnym w Ostrowcu Św. Współpraca z MOPS, GOPS

VIII. EWALUACJA

W ustaleniu czy realizowany program przynosi oczekiwane efekty, niezbędna jest jego ewaluacja. Należy więc kontrolować zarówno przebieg procesu, jak i osiągnięte wyniki. Proces powinien być kontrolowany przez bieżące monitorowanie, a uzyskane informacje wykorzystywane do modyfikacji samego programu (jeżeli wystąpi taka potrzeba). Na koniec każdego roku szkolnego należy podsumować przeprowadzone działania w sprawozdaniu i opracować wnioski do pracy na następny rok szkolny.. Ewaluację przeprowadza się raz na 5 lat rozpoczynając od roku2022.

Narzędzia ewaluacji:

sprawozdania wychowawców z realizacji Programów Wychowawczo - Profilaktycznych w klasach;
ankieta skierowana do wybranych uczniów;
ankieta skierowana do rodziców;
ankieta skierowana do nauczycieli i pracowników szkoły;
obserwacje;
rozmowy z uczniami, rodzicami, nauczycielami i pracownikami szkoły.

IX. USTALENIA KOŃCOWE

Za realizację Programu Wychowawczo - Profilaktycznego szkoły odpowiedzialni są wszyscy pracownicy ZSS. Dyrektor ZSS czuwa nad prawidłowością jego realizacji.

Program Wychowawczo - Profilaktyczny Zespołu Szkół Specjalnych w Ostrowcu Św. na lata 2017 - 2022 jest otwarty, może być modyfikowany w trakcie realizacji. Program ten podlega monitorowaniu i ewaluacji.

Program Wychowawczo - Profilaktyczny opracował zespół nauczycieli w składzie:

Joanna Borowska

Marta Hapczyn

Edyta Kopyś

Małgorzata Łukasik

Beata Przydatek

Anna Wieczerzak

Elżbieta Wybranowska

Program Wychowawczo - Profilaktyczny Zespołu Szkół Specjalnych w Ostrowcu Św.

przyjęto uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu 30 sierpnia 2017r.

przyjęto uchwałą Rady Rodziców w dniu ................................................................

Program wychowawczo - profilaktyczny

Linki

Kontakty

Galeria zdjęć